Door even te wachten voor je antwoord geeft, geef je de ander de kans om na te denken en nog iets te zeggen. Vaak krijg je dan interessant informatie. Of kan iemand wat jij

 vertelt echt tot zich laten doordringen. Of bedenkt de ander zelf een lasitg antwoord. Nog een voordeel is dat je de ander beter begrijpt als je even de tijd neemt om zijn woorden tot je door te laten dringen.

Waarom is het zo lastig?

Veel mensen vinden het echter niet gemakkelijk om stiltes te verduren in gesprekken. Als het langer dan twee of drie seconden stil is, hebben veel mensen de neiging om te gaan praten. Dat is jammer, want vaak komt iemand op interessante gedachten als hij een paar seconden de tijd krijgt om ergens over na te denken. Als wij dan alweer beginnen te ratelen, een tweede 

vraag stellen, of alvast een antwoord voorstellen, ontnemen we de ander die kans.

• ‘En waaraan zou deze oplossing nog meer moeten voldoen?’ K.O.E.

Ook als het spannend wordt in een gesprek, of als je minder leuk nieuws te brengen hebt, is het een menselijke neiging om te gaan praten. Méér argumenten. Méér toelichting. Heel soms helpt dat, maar meestal niet.

Vaak is het effectiever om te zeggen wat je te zeggen hebt, en dan K.O.E.

Oefenen helpt

Het is zoals met bijna alle vaardigheden: oefenen helpt. Een paar tips voor als je stil zijn lastig vindt:

• Tel in gedachten: 21, 22, 23, 34
• Ga iets naar achteren zitten
• Glimlach vriendelijk, ga niet strak zitten staren tot de ander iets zegt

De schaakklok

In veel gesprekken is het van belang dat de ander ten minste evenveel, maar liefst nog meer praat dan jij. Bijvoorbeeld bij intakegesprekken, al denkt de beginnende professional nogal eens dat je vooral toegevoegde waarde levert door veel te vertellen over je expertise.

In gesprekken kun je een virtuele schaakklok voorstellen. Bij schaakwedstrijden wordt een dubbele klok gebruikt om bij te houden hoelang de spelers over hun zet denken. Na een zet slaat een speler op de klok, zodat zijn eigen klok stopt, en de klok van de tegenstander begint te tikken.

Stel jezelf tijdens een gesprek af en toe de vraag hoe de stand van de schaakklok is. Heb jij langer gesproken dan de opdrachtgever? Als het een intakegesprek is, dan zit er iets niet goed. Als je merkt dat je wat te veel aan het woord geweest bent, stel een open vraag. Zo komt de ander meer aan het woord.  

Waar kun je KOE gebruiken?

• Als je de ander wilt laten denken.
• Als je wilt dat de ander initiatief neemt.
• Na het stellen van de wondervraag: ‘Wat verandert er in de organisatie?’
• Daarna na het stellen van de laterale vraag ‘En wat nog meer?’
• Bij onderhandelen.
• Als je de ander de tijd wilt gunnen om het (slechte) nieuws binnen te laten komen: als derde stap bij Benoemen Wat Is.
   

Open je mond alleen als je zeker weet dat
wat je gaat zeggen mooier is dan de stilte.